Swing in Greece

Δεξιοτέχνης στο βιμπράφωνο -κρουστό μουσικό όργανο με «κρυστάλλινο» ήχο, που οπτικά θυμίζει ξυλόφωνο- ο Αμερικανός Lionel Hampton, που γεννήθηκε στις 20/4/1908 και πέθανε στις 31/8/2002, έμεινε στην ιστορία της jazz ως εκείνος που έθεσε τις βάσεις για τη χρήση του βιμπράφωνου.

Στα αυτιά όσων μαθαίνουν ή χορεύουν lindy hop είναι ίσως οικείο το κομμάτι "Flying Home", εμβληματική σύνθεσή του από το μακρινό 1942.

Κατά τύχη
Λένε πως τα μεγαλύτερα γεγονότα ή ανακαλύψεις προέκυψαν ή προκύπτουν τυχαία και αυτό μάλλον ισχύει και στην περίπτωση του "Hamp", όπως έμεινε να αποκαλείται χαϊδευτικά, και του βιμπράφωνου. Κατά τη διάρκεια μιας ηχογράφησης το 1930, ο Louis Armstrong τού ζήτησε να παίξει το εν λόγω μουσικό όργανο που είχε ξεμείνει στον χώρο. Το αποτέλεσμα ήταν τα "Memories of You" και "Shine", οι πρώτες jazz ηχογραφήσεις με αυτοσχεδιαστικά σόλο στο βιμπράφωνο, όπως σημειώνει η Britannica. Το 1936 τον «ανακάλυψε» ο Benny Goodman, μετατρέποντας το μέχρι τότε τρίο που αποτελούσαν ο ίδιος, ο πιανίστας Teddy Wilson και ο ντράμερ Gene Krupa, σε κουαρτέτο. Κατά το διάστημα της συνεργασίας τους, ο Hampton υπήρξε και ντράμερ της μπάντας όταν ο Krupa αποχώρησε το 1938, ενώ έκανε μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές του ηχογραφήσεις, με σόλο σε κομμάτια όπως τα "Dizzy Spells", "Avalon" και "Moonglow". Παράλληλα, τη διετία 1937 - 1939 ηχογράφησε με μερικούς από τους σπουδαιότερους μουσικούς της εποχής, όπως οι Coleman Hawkins, Benny Carter, Nat Cole, Cootie Williams, Harry James, Red Allen, Ben Webster, και Charlie Christian. Σε μερικές από τις ηχογραφήσεις αυτές, ο Hampton παίζει πιάνο, το οποίο έπαιζε με δύο δάχτυλα κατά τα πρότυπα που έπαιζε το βιμπράφωνο, στις περισσότερες όμως βρίσκεται πίσω από τα vibes, όπως επίσης αποκαλείται το κρουστό αυτό. 

Το 1940 ο Hampton έφυγε από τη μπάντα του Benny Goodman και σχημάτισε τη δική του για να γνωρίσει δύο χρόνια αργότερα μεγάλη επιτυχία με την εμβληματική σύνθεση, το "Flying Home". Η μπάντα του περιελάμβανε σπουδαία ονόματα μουσικών όπως οι Wes Montgomery, Clifford Brown, Art Farmer, Dexter Gordon, Quincy Jones, Jimmy Cleveland, και Cat Anderson. Φωνητικά στην μπάντα έκαναν μεταξύ άλλων οι Joe Williams, Dinah Washington, Betty Carter, and Aretha Franklin. Μεγάλες επιτυχίες του Lionel Hampton και της μπάντας του τη δεκαετία του '40 ήταν τα “Hamp’s Boogie Woogie,” “Midnight Sun,” “Million Dollar Smile,” και “Central Avenue Breakdown”. Προϊούσης της δεκαετίας του 1940, η μπάντα του Hampton ενσωμάτωσε στοιχεία της bebop στις ενορχηστρώσεις, επέστρεψε όμως στο rhythm and blues τη δεκαετία του '50 (εμφανές στο σαξόφωνο του Illinois Jacquet). Το 1953 και το 1955 κυκλοφόρησε δύο από τις πιο γνωστές συνθέσεις του, το “September in the Rain” και το “Stardust” αντίστοιχα, με μερικά από τα ωραιότερα σόλο του στο βιμπράφωνο. Για το υπόλοιπο της καριέρας του, ο Hampton ηγείτο big bands και μικρότερων συγκροτημάτων, ενώ τη δεκαετία του 1960, δημιούργησε τη δική του δισκογραφική εταιρεία και έκανε μεγάλες περιοδείες στην Ευρώπη, την Αφρική, την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες. Το 1973 έγινε μια ιστορική επανασύνδεση του Benny Goodman Quartet στο Newport Jazz Festival, λίγους μήνες πριν πεθάνει ο Gene Krupa.  Πρώτος jazz μουσικός που έπαιξε βιμπράφωνο ήταν ο Red Norvo, σύμφωνα με τη Britannica, ωστόσο είναι ο Lionel Hampton εκείνος που αξιοποίησε στο έπακρο όλες τις δυνατότητες του "κελαρυστού" αυτού μουσικού οργάνου. Έλαβε αρκετές τιμητικές διακρίσεις και βραβεία, μεταξύ των οποίων 5 τιμητικά ντοκτορά από πανεπιστήμια ανά την Υφήλιο, ενώ το Τμήμα Μουσικής στο Πανεπιστήμιο του Άινταχο φέρει τιμητικά το όνομά του. 

Ιφ. Δ. με πληροφορίες από τη Britannica.com